‘’Toplum Sözleşmesi’’ nedir?
Toplum Sözleşmesi veya Toplumsal Sözleşme 1762 yılında Fransız düşünür Jan Jack Rousseau tarafından yazılmış bir kitaptır. Kitap devletin ve hukukun nasıl ortaya çıktığını işlemiştir. Kitapta ortaya konulan teori, aynı zamanda kitabın adı da olan Toplumsal Sözleşme şeklinde isimlendirilmiştir. Yani Toplumsal Sözleşme Teorisi…
Toplumsal Sözleşme Teorisi’ne göre ilkel insanlar klanlar(küçük akraba grupları) şeklinde yaşarken bir araya gelip sayıca fazla olmanın diğer klanlar karşısında kendilerini üstün kıldığını anlamışlardır. 10’ar kişilik 5 tane klan birleşirse 50 kişilik bir grup oluşur. Bu 50 kişilik grup daha sulak, daha düz, daha verimli, mağaraları daha bol ve geniş bir bölgeye yerleşmek istediğinde kendilerinden sayıca az olan klan gruplarını rahatlıkla alt edebilmişlerdir. Süreç içerisinde bunun farkına varan insanlar gruplar oluşturmaya başlamışlardır. Sonra daha büyük gruplar ve daha da büyük gruplar… İster göçebe olsun ister yerleşik olsun sayısı binleri bulan veya geçen bir insan topluluğunun bir arada yaşamayı sürdürebilmesi için de hukuka, iş bölümlerine ve toplumsal sınıflara ihtiyaç duyulmuştur. İnsanlar bu kurumları tamamen bilinçli oluşturmamıştır. Bu kurumlar sosyolojik kanunlar gereği topluluk içerisinde kendiliğinden belirmeye başlamıştır. İş bölümünün olması herkesin belli mesleklerde ustalaşmasına sebep olmuştur. Bu da bilim ve tekniğin hız kazanmasını sağlamıştır. Aynı zamanda oluşan sınıflı toplum yapısında belli bir grup üst sınıfı oluşturmuştur. Liderler ilmi anlamda yetenekli kişileri korumuş, düşünce, bilim ve teknik alanında üretim yapabilecekleri ortamı onlara sunmuştur. Dolayısıyla insanlar bir arada yaşamanın verdiği güce, güvene ve gelişime inanarak, klanlardan, büyük gruplara, büyük gruplardan köylere, köylerden şehir devletlerine, şehir devletlerinden büyük devletlere dönüşüm yapmışlardır.
Kısaca insanlar, büyük bir gruba dahil olmak suretiyle daha iyi şartlarda ve daha güvende yaşamak amacıyla aralarında toplumsal sözleşme yapmışlardır. Yapılan bu toplumsal sözleşme de ‘’devlet’’ kavramını ortaya çıkarmıştır. Günümüzde bugünkü toplumsal yapının, devletin ve hukukun nasıl ortaya çıktığına dair akla en uygun teori Toplumsal Sözleşme Teorisi’dir.