Arnavutluk’un Bitki Örtüsü, Tarımı ve Hayvancılığı

Ormanlar Arnavutluk topraklarının yaklaşık üçte birini kaplar. Kıyı ovalarında Akdeniz ikliminin tipik bitki örtüsü olan maki ile kaplıdır. Bunlardan en yaygınları defne ile yaban mersini ve diğer Akdeniz çalılarıdır. Ovaların üzerinde meşe ormanları hakimdir. Meşe kuşağından daha yükseklerde, yaklaşık 900 metre ve üzerinde kayın ve çam ağaçları vardır.
Arnavutluk’un florası ve bitki örtüsü şu anda günümüzde 3.000’in üzerinde farklı tür içerir. Kıyı ovalarının verimli kısımları sürekli olarak işlenen tarım arazileri ile kaplıdır.

Arnavutluk, %24’ü tarım, %36’sı orman ve %15’i mera veya diğer arazi türleri olmak üzere toplam 28.750 kilometrekarelik bir alana sahiptir.

Tarım Arnavut ekonomisine artık hâkim olmasa da 2019’da ulusal GSYİH’ye yaklaşık %21 katkıda bulundu. 2020’de tarım ürünleri ithalatı, bir önceki yılla neredeyse aynı olan 1 milyar doların biraz üzerindeydi. İhracat artmaya devam etti ve 2019’a göre %10’luk bir artışla 2022’de yaklaşık 365 milyon dolara ulaştı.

Hükümet, çiftçilere mali destek sağlayarak ve tarımsal işleme sektöründe özel yatırımları kolaylaştırarak tarımsal üretimi artırmayı umuyor. Son üç yılda hükümet, meyve ve zeytin bahçeleri, üzüm bağları, seralar ve mahsul depolama tesislerinin gelişimini desteklemek ve tarımsal işleme endüstrisindeki projeleri desteklemek için yaklaşık 60 milyon dolar tahsis etti. Aynı dönemde hükümet, drenaj ve sulama altyapısı için 60 milyon dolar ve gıda güvenliği ve tüketicinin korunması için 10 milyon dolar yatırım yaptı.

Ülkedeki başlıca tarım ürünleri tütün, incir, zeytin, buğday, mısır, patates, sebze, meyve, şeker pancar , üzüm, et, bal, süt ürünleri, tıbbi ve aromatik bitkilerdir. 2020 yılında tıbbi ve aromatik bitki ihracatı 59 milyon ABD Doları değerinde 14.000 ton olarak gerçekleşti. Isırgan otu, inek otu, lavanta, adaçayı ve diğer bitkisel bitkilerin yetiştirilmesinde yaklaşık 100.000 Arnavut istihdam edilmektedir. Dünyanın en büyük 11. zeytinyağı üreticisi olan Arnavutluk’ta 2018 yılında bazı tarım ürünlerinin üretim miktarları aşağıdaki şekildedir:

391 bin ton mısır
288 bin ton domates
254 bin ton patates
240 bin ton buğday
239 bin ton karpuz
184 bin ton üzüm
120 bin ton salatalık
117 bin ton zeytin
108 bin ton elma
100 bin ton soğan
81 bin ton dolmalık biber
41 bin ton kavun 
41 bin ton erik
34 bin ton yulaf 
27 bin ton şeker pancarı
24 bin ton incir
19 bin ton şeftali
13 bin ton armut


Arnavutluk’ta hayvancılık sektörü, tarımsal GSYİH’nın yarısından fazlasını oluşturmaktadır. Arnavut sığır nüfusu, toplam hayvancılık nüfusunun %50’sini temsil ediyor ve ulusal süt üretiminin %85’ini oluşturuyor, geri kalanı keçi ve koyun gibi küçük geviş getiren hayvanlardan sağlanıyor. 2020 yılında Arnavutluk için kesilen sığır ve manda sayısı 283.437 bin baş olmuştur. Domuz hayvancılığı ise Arnavutluk’ta hızlı bir şekilde düşüş göstermektedir. 1992’de 220.000 olan hayvancılık için yetiştirilen domuz sayısı 1998’de 83.000’e düşmüştür. Bu düşüş günümüzde de devam etmektedir.  

Ovalarda büyükbaş hayvancılık hakimdir, tepelerde ve dağlarda bulunan mera ve çayırlar koyun ve keçi üretimine daha uygundur. Süt üretimi yıllık ortalama 1.145 milyon tondur

ve bunun %85,1’i ineklerden sağlanmaktadır. Süt üretiminin %54’ü süt işleyicilere teslim edilir, %46’sını ise üreticiler kendileri tüketir veya kendileri doğrudan satış yaparlar.  Süt ve süt ürünlerinde Arnavutluk, %95’lik bir oranla neredeyse kendi kendine yeterlidir. Arnavutluk’un yumurta üretiminde ise fazlalık vardır ve son birkaç yıldır İtalya, Hırvatistan ve Kosova’ya yumurta ihraç edilmiştir.

Arnvautluk’ta Butrint Gölü, İşkodra Gölü, Ohri Gölü, Prespa Gölü’nün yanı sıra Karavasta Lagünü, Narta Lagünü ve Patos Lagünü’nde tatlı su balıkçılığı yapılmaktadır. Akdeniz içindeki Adriyatik ve İyon Denizi ise Arnavutluk için tuzlu su balıkçılığı kaynağıdır. Güneydoğu, güneybatı ve kuzeyde alabalık türü yaygınken, merkez ve kuzeyde sazan türü daha yaygındır. Deniz balıklarında ise: gökkuşağı alabalığı, Avrupa levreği, çipura, sazan, gümüş sazan, büyükbaş sazan, ot sazanı ve ohri alabalığı gibi türler hakimdir.