Epikürosçuluk Felsefe Notları

EPİKÜROSÇULUK
➢ Helenistik dönemin ilk felsefe okulu Epiküsçuluk’tur.
➢ Kurucusu Epiküros insanların sıkıntılı yaşamlarına kafa yormuştur.
➢ İnsanların mutsuzluğunun, Tanrı, kader, özgürlük ve öbür dünya ile ilgili yanlış inançlarından
kaynaklandığını savunmuştur.
➢ İnsanların mutlu olmak için bu tip korkulardan kurtulmaları gerektiğini düşünmüştür.
➢ Doğaüstücülüğü kabul etmemiş ve her şeyi doğallıkla açıklamıştır.
➢ İnsanın sebep ve sonuçları doğru okuyarak, bilgi sahibi olarak ve mantığını çalıştırarak mutluluğa
ulaşabileceğini ifade etmiştir.

Epiküros Metafik Anlayışı
➢ Epiküros metafiziğinin amacı insanı Tanrı ve ölüm korkusundan kurtarmaktır.
➢ Epiküros varlığın sadece atomlardan ve boşluktan olacak şekilde iki formda olduğunu ifade ederek
materyalist bir görüş ileri sürmüştür.
➢ Epiküros’a göre hiçbir şeyden herhangi bir varlık ortaya çıkamaz. Atomlar yani madde her zaman
vardı ve her zaman da var olmaya devam edecektir. Yani varlık hiçbir surette yokluğa
dönüşmeyecektir.
➢ Cisimler hareket ettiği için cisimlere ek olarak evrende bir de boşluk olması gerekir. Bu boşluk
sınırsız olduğu için atomların miktarının sınır olması gerekir denmiştir.
➢ Cisimler de bileşik olmayan cisimler yani atomlar ve bileşik olan cisimler yani atomların bir araya
gelerek oluşturduğu maddeler şeklinde ikiye ayrılmaktadır.
➢ Atomlar homojendir, değişmezdir ancak ağırlıkları birbirinden farklıdır ve devamlı aşağıya doğru
hareket ederler.
➢ Epiküros, Demokritos’un atomcu anlayışını benimsiyor olsa da Demokritos’un determinist yani
kaderci anlayışını tam olarak kabul etmek istemediği için atomların sadece daima aşağıya doğru
hareket etmediğini, bazen sapmalar gösterdiğini ve bu sapmaların nedeninin ve zamanının belli
olmadığını ifade etmiştir. Bu anlayışa göre gelecekteki her şeyin belli olduğu anlayışını reddedip,
rastlantıya alan açmıştır.
➢ Epiküros, atom ve boşluk dışında bir de hareket yani değişimden bahsetmiştir.
➢ Epiküros’a göre Tanrılar da doğal yollarla atomlardan oluşmuşlardır ancak Tanrıları oluşturan
atomlar en yetkin atomlardır ve Tanrılar ne evrene ne de insana bir müdahalede
bulunmamaktadırlar. Epiküros bu anlayışla insanları en temel üç korkudan kurtarmaya çalışmıştır.
Bunlar: Tanrı, ölüm ve kader korkularıdır.

Epiküros Etik Anlayışı
➢ Epikürosçuluğun etik anlayışı hazcılık üzerine temellenmiştir. Epiküros’a göre tüm hayvanlar acıdan
kaçıp hazza yönelirler ve insanın yapması gereken de budur. İnsan hazzın sayısını ve miktarını
olabildiğince arttırmalıdır der Epiküros. Epiküros tüm hazların aynı derecede değerli olduğu
anlayışıyla da niceliksel değil niteliksel hazcılığı savunduğunu gösterir.
➢ Epiküros hazları üçe ayırır. Bunlar doğal ve zorunlu olanlar yani fizyolojik ihtiyaçlar, doğal ancak
zorunlu olmayanlar cinsellik gibi hazlar, bir de doğal veya zorunlu olmayanlar bunlar da zenginlik,
makam ve lüks gibi hazlardır.
➢ Zihinsel dinginliği sağlayan uzun süreli hazlara statik hazlar adını verirken geçici olan bedensel
hazlara kinetik hazlar demiştir.
➢ Bedensel hazların peşinde koşanların doyumsuz ve mutsuz olacaklarını ifade etmiştir.
➢ Temel erdemin bilgelik olduğunu ifade etmiştir.
➢ İnsanın aradığı en büyük hazzın ruhsal sükûnet ve denge olduğunu savunmuştur Epiküros.
Epiküros Toplum ve Siyaset Anlayışı
➢ Epiküros evrimci tarih anlayışına sahiptir. İnsanların ilk zamanlarda gelişigüzel ve yalnız yaşayan,
konuşamayan ilkeller olduğunu ifade etmiştir. Zamanla tarım hayatının başladığını, köylerin
kurulduğunu ve toplumsal kurumların oluştuğunu ifade etmiştir.
➢ Epiküros’a göre toplumların kurulmasıyla beraber sanat ve ticaret ile zenginleşen sınıfın, sahip
oldukları malları korumak için devlet kurumunun tesis edilmiştir.
➢ Birbiriyle mücadele eden insanların devlet adı altında ortak çıkarlar için birleşip daha fazla mutluluk
elde ettiğini ifade etmiştir.
➢ Adaletsizliğin kendi başına kötü olduğu için değil, uzun vadede olumsuz sonuçlara sebep olduğu
için kötüdür demiştir Epiküros.