Klasik ve edimsel koşullanma ile ilgili kavramlar nelerdir?

İze koşullanmada önce nötr uyarıcı verilip sonlandırılır ardından koşulsuz uyarıcı verilir.

Gecikmeli koşullanmada önce nötr uyarıcı verilir, nötr uyarıcı devam ederken koşulsuz uyarıcı verilir organizma tepkiyi ortaya koyunca nötr uyarıcı sonlandırılır.

Aynı anda koşullanmada nötr uyarıcı ile koşulsuz uyarıcı aynı anda verilir. Organizma tepkiyi ortaya koyunca nötr uyarıcı sonlandırılır.

Klasik koşullanmada Alışma kavramı koşullu uyarıcıya tepkinin daha az verilmesini ifade eder.

Klasik koşullanmada organizmanın koşullu uyarıcı verildiğinde; misal zil sesi, salya yerine zil sesini dinlemek, sesin geldiği yere bakma tepkileri alfa tepkisi olarak ifade edilir.

Klasik koşullanmada tepkinin ortadan kalkmasına sönme denir.

Klasik koşullanmada uyarıcı genellemesi vardır. Edimsel koşullanmada öğrenme genellemesi vardır.

Uyarıcı genellemesi zil sesine benzer seslere de salya tepkisinin verilmesi durumudur.

Eğer koşulsuz uyarıcı periyodik zaman aralıklarında verilirse organizma bu kez o zaman periyodlarına koşullanır. Buna geçici koşullanma denir. Misal her saat başı verilen et sebebiyle köpeğin her saat başı salya tepkisi vermesi.

Birden fazla uyarıcıya koşullanma, koşullu uyarıcıya yönelik olur. Birden fazla koşullu uyarıcı…

Engelleme; nötr ve koşulsuz uyarıcının yanlış sırayla verilmesi sonucu koşullanmanın gerçekleşmemesidir.

İki nötr uyarıcı aynı anda verilirse koşullanma bu uyarıcılardan birine olur. Biri diğerini gölgeler. Buna gölgeleme denir.

Koşul ilişkisi kurulmadan önce nötr uyarıcıyla bağlantılı uyarıcıya da koşullanma ön koşullanmadır. Misal zil çaldığında değil; zili çalan kişi görüldüğünde salya tepkisi verme.

Pygmalion etkisi kendini gerçekleştiren kehanettir.

Garcia etkisi; olumsuz tat koşullanmasıdır.

Garcia etkisinde bitişiklik ilişkisi yoktur.

Sistematik duyarsızlaşma korkunun ortadan kaldırılması için kullanılır.

Sistematik duyarsızlaşmada korkulan uyarıcı korkana aşamalı olarak yaklaştırılır.

Bir uyarıcının çekiciliğini azaltmak için o uyarıcının yanında istenmeyen bir uyarıcı da verilebilir. Buna

İtici uyarıcıya koşullama denir.

Emziği bıraktırmak için ucuna acı sürmek itici uyarıcıya koşullamadır.

Korkunun ortadan kaldırılması için bir diğer yol da

karşı karşıya getirmedir.

Karşı karşıya getirmede aşamalılık yoktur. Korkan korktuğu ile direkt olarak aynı ortamda kalır.

Edimsel koşullanmada sönme, davranışın pekiştirilmediği için ortadan kalkmasıdır.

Edimsel koşullanmada alışma; pekiştireç devam eder ancak değerini yitirir.

Edimsel koşullanmada bastırma; davranış sebebi ile ödül değil de cezanın ortaya çıkması sonucu davranışın bırakılmasıdır.

Edimsel koşullanmada öğrenme genellemesi organizmanın bir durumda pekiştirilen davranışının aynı olduğu haliyle başka durumlarda kullanıp denemesidir.

Edimsel koşullanmada tepki genellemesi organizma bir durumda davranışı pekiştiğinde benzer davranışlar sergilemesidir. Buna tepki analojisi de denir.

Klasik koşullanmada ayırt etme uyarıcının ayırt edilmesini ifade ederken…

Edimsel koşullanmada ayırt etme tepkinin ayırt edilmesidir. Söz konusu tepki hangi durumlarda pekiştireci ortaya çıkarıyor? Bunun ayırt edilmesidir.

Bir davranış devamlı aynı ortamda veya aynı bağlantısız uyarıcıların mevcutluğunda pekiştirilirse bu uyarıcı veya ortam ayırt edici uyarıcı veya ayırt edici edim olur.

Misal sürekli parkta dondurma yiyen çocuk için, park, parktaki ağaçlar, parka gitme edimi vb. ayırt edici uyarıcı olur.

Uyarıcı-Tepki-Uyarıcı-Tepki-Uyarıcı şeklinde devam etme durumu zincirleme olarak ifade edilir.

Hem klasikte hem edimselde organizmanın koşulsuz uyarıcıdan veya pekiştireçten daha önce bir süre yoksun kalmış olması performansı arttırır.

Buna yoksunluk denir.